Môi trường làm việc kế toán luôn là một yếu tố then chốt định hình trải nghiệm nghề nghiệp của người làm kế toán. Tùy thuộc vào quy mô, cơ cấu tổ chức và mục tiêu phát triển của doanh nghiệp, công việc kế toán sẽ mang những sắc thái rất khác nhau.
Bạn đang là sinh viên ngành kế toán sắp ra trường và băn khoăn nên chọn công ty SME hay tập đoàn lớn để bắt đầu sự nghiệp? Hoặc bạn đã có kinh nghiệm nhưng muốn chuyển đổi môi trường làm việc phù hợp hơn với định hướng lâu dài? Dù ở trường hợp nào, việc hiểu rõ sự khác biệt trong công việc kế toán giữa hai mô hình doanh nghiệp sẽ giúp bạn đưa ra quyết định thông minh hơn.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích sâu các khía cạnh khác biệt của công việc kế toán tại doanh nghiệp nhỏ và tập đoàn lớn – từ khối lượng công việc, phạm vi trách nhiệm, quy trình, đến định hướng nghề nghiệp lâu dài.
1. Công ty SME – Đa nhiệm, linh hoạt nhưng áp lực cao
Công ty SME (doanh nghiệp vừa và nhỏ) thường có quy mô nhân sự hạn chế, số lượng phòng ban không nhiều và hệ thống kế toán chưa chuyên môn hóa sâu. Chính vì vậy, kế toán tại đây thường phải đảm nhiệm nhiều đầu việc cùng lúc, từ kế toán thu chi, kế toán thuế, đến quản lý kho và cả hành chính – nhân sự.
Một số đặc điểm dễ thấy:
-
Công việc đa dạng: Người làm kế toán sẽ phải kiêm nhiều vai trò. Một ngày bạn có thể vừa lập phiếu thu chi, vừa làm báo cáo thuế, kiểm tra đơn hàng, rồi hỗ trợ sếp tổng hợp số liệu báo cáo tài chính.
-
Tư duy linh hoạt: Bạn buộc phải xử lý tình huống nhanh, sáng tạo để giải quyết các phát sinh thường xuyên.
-
Tiếp xúc toàn diện: Đây là cơ hội quý giá để bạn nắm được tổng thể vận hành của doanh nghiệp, từ quy trình mua – bán, đến vận chuyển – kho hàng, thậm chí là chính sách lương thưởng.
Tuy nhiên, môi trường SME cũng đi kèm thách thức:
-
Khối lượng công việc lớn nhưng ít người hỗ trợ.
-
Dễ gặp rủi ro nếu thiếu kinh nghiệm, do ít có hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ.
-
Ít cơ hội thăng tiến rõ ràng, đặc biệt nếu công ty có mô hình gia đình hoặc quy mô quá nhỏ.
Dù vậy, đây lại là môi trường lý tưởng để người mới ra trường học nghề, tích lũy trải nghiệm toàn diện trước khi chuyên sâu vào lĩnh vực cụ thể.
2. Tập đoàn lớn – Chuyên môn hóa sâu và tuân thủ chặt chẽ
Tập đoàn lớn với quy mô hàng trăm đến hàng ngàn nhân sự, sẽ có hệ thống kế toán được phân cấp rõ ràng theo từng mảng chuyên môn như: kế toán công nợ, kế toán thuế, kế toán giá thành, kế toán nội bộ, kế toán tổng hợp…
Một số điểm nổi bật trong môi trường này:
-
Công việc chuyên sâu: Mỗi kế toán viên sẽ phụ trách một phần công việc nhất định, có quy trình rõ ràng, và báo cáo theo mẫu định kỳ.
-
Tuân thủ quy định nghiêm ngặt: Do quy mô lớn, tập đoàn cần kiểm soát rủi ro tốt hơn, nên quy định về chứng từ, phê duyệt, kiểm tra nội bộ đều được áp dụng chặt chẽ.
-
Cơ hội đào tạo bài bản: Nhân viên kế toán thường được tham gia các lớp đào tạo nội bộ, cập nhật chính sách thuế, IFRS, ERP…
-
Môi trường chuyên nghiệp: Có cơ hội làm việc với hệ thống phần mềm hiện đại như SAP, Oracle, hoặc phần mềm kế toán tích hợp quản trị.
Tuy nhiên, môi trường này cũng có một số nhược điểm:
-
Ít có cái nhìn tổng thể về hoạt động doanh nghiệp do làm chuyên sâu một mảng.
-
Tốc độ ra quyết định chậm vì phải tuân theo nhiều tầng phê duyệt.
-
Sự cạnh tranh cao, đòi hỏi phải liên tục cập nhật kiến thức, kỹ năng để thăng tiến.
Với những ai đã có nền tảng tốt và muốn phát triển sự nghiệp theo hướng chuyên sâu hoặc quốc tế hóa, thì làm kế toán tại tập đoàn lớn là lựa chọn đáng cân nhắc.
3. Hệ thống báo cáo và kiểm soát – Khác biệt từ tư duy đến công cụ
Môi trường làm việc kế toán trong công ty nhỏ và tập đoàn lớn khác nhau rất rõ về cách lập báo cáo và kiểm soát số liệu.
-
Tại công ty SME: Kế toán chủ yếu báo cáo cho giám đốc hoặc chủ doanh nghiệp. Tiêu chí chủ yếu là “dễ hiểu – nhanh chóng – hỗ trợ ra quyết định”. Nhiều SME vẫn dùng Excel là công cụ chính, ít đầu tư phần mềm chuẩn hóa.
-
Tại tập đoàn lớn: Hệ thống báo cáo phân tầng rõ ràng – từ chi nhánh đến công ty mẹ. Dữ liệu phải đồng nhất, đúng chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) hoặc quốc tế (IFRS). Sử dụng các phần mềm quản trị tài chính kế toán chuyên dụng là điều bắt buộc.
Ngoài ra, hệ thống kiểm soát nội bộ tại tập đoàn lớn cũng chặt chẽ hơn nhiều, từ quy trình phê duyệt hóa đơn, kiểm tra đối chiếu công nợ, đến việc luân chuyển hồ sơ, phân quyền truy cập dữ liệu.
4. Lộ trình nghề nghiệp và định hướng phát triển lâu dài
Tùy vào định hướng cá nhân, mỗi môi trường sẽ mang đến lợi thế riêng trong quản lý lộ trình nghề nghiệp cho người làm kế toán.
-
Ở công ty SME: Bạn có thể thăng tiến nhanh nếu chứng minh được năng lực. Thậm chí, bạn có thể trở thành “cánh tay phải” của giám đốc trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, mức độ chuyên môn hóa thấp khiến bạn khó hội nhập vào môi trường doanh nghiệp lớn sau này nếu không có sự bổ sung kiến thức.
-
Ở tập đoàn lớn: Có thể bạn bắt đầu chậm hơn, nhưng sẽ phát triển vững vàng theo từng bậc: kế toán viên → kế toán trưởng nhóm → kế toán trưởng → giám đốc tài chính (CFO). Mức lương, phúc lợi và cơ hội luân chuyển nội bộ cũng thường tốt hơn.
Nếu bạn muốn phát triển theo chiều rộng, nắm bắt tổng thể hoạt động kinh doanh – SME là nơi khởi đầu tốt. Nếu bạn xác định đi sâu vào nghiệp vụ và mong muốn vươn ra quốc tế – môi trường tập đoàn sẽ là bệ phóng lý tưởng.
Kết luận: Chọn môi trường kế toán – Chọn cả con đường sự nghiệp
Môi trường làm việc kế toán tại công ty SME hay tập đoàn lớn đều có những ưu điểm và thách thức riêng. Quan trọng là bạn cần xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp, khả năng thích nghi và định hướng phát triển dài hạn để chọn lựa phù hợp.
Không có môi trường nào “tốt hơn” tuyệt đối, chỉ có môi trường “phù hợp hơn” với từng giai đoạn trong hành trình sự nghiệp. Có người bắt đầu ở SME, rồi chuyển sang tập đoàn; có người lại đi ngược lại để khởi nghiệp. Dù chọn con đường nào, điều quan trọng nhất vẫn là không ngừng nâng cao chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp và kỹ năng tổng hợp, để làm chủ mọi thử thách trong ngành kế toán.
VITALITY CONSULTING PRACTICES GROUP
🏨 Địa chỉ: Tòa nhà Thiên Phước lầu 6, 244 Cống Quỳnh, Phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1, TP.HCM.
☎️ Hotline: 0907 190 426 – 0904 311 606
📮 Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=100091570474264
