Tính minh bạch, nhất quán và khả năng so sánh trong báo cáo tài chính ngày càng trở thành yếu tố sống còn của doanh nghiệp. Tại Việt Nam, lộ trình áp dụng Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) đang được đẩy mạnh, tạo ra một cuộc “cách mạng kế toán” trên toàn bộ thị trường.
Chuyển đổi IFRS không đơn thuần là thay đổi kỹ thuật kế toán, mà là một quá trình tái cấu trúc tài chính sâu rộng – một chiến lược tái thiết toàn diện hệ thống tài chính doanh nghiệp, hướng đến minh bạch và phát triển bền vững.
1. IFRS là gì và vì sao doanh nghiệp cần chuyển đổi?
IFRS (International Financial Reporting Standards) là bộ chuẩn mực kế toán quốc tế được phát triển bởi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB), đang được hơn 140 quốc gia áp dụng. IFRS cho phép doanh nghiệp trình bày báo cáo tài chính rõ ràng, minh bạch, giúp tăng khả năng tiếp cận vốn, thu hút đầu tư và nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế.
Tại sao doanh nghiệp Việt Nam phải chuyển đổi IFRS?
-
Đáp ứng yêu cầu hội nhập tài chính quốc tế
-
Minh bạch hóa hệ thống tài chính, nâng cao uy tín doanh nghiệp
-
Thu hút đầu tư nước ngoài, tiếp cận thị trường vốn toàn cầu
-
Tối ưu cấu trúc tài chính, cải thiện dòng tiền và hiệu quả hoạt động
-
Chuẩn bị cho kế hoạch IPO hoặc niêm yết trên sàn quốc tế
Chính vì vậy, chuyển đổi IFRS không còn là xu hướng, mà đang trở thành một IFRS chiến lược trong quá trình tái cấu trúc tài chính doanh nghiệp.
2. Chuyển đổi IFRS: Cơ hội tái cấu trúc tài chính toàn diện
Quá trình chuyển đổi sang IFRS yêu cầu doanh nghiệp rà soát lại toàn bộ cấu trúc tài chính, bao gồm: hệ thống báo cáo, chính sách kế toán, cơ sở dữ liệu, quy trình kiểm soát và cả mô hình quản trị. Đây chính là cơ hội vàng để tái cấu trúc tài chính, giúp tổ chức vận hành hiệu quả, minh bạch và có sức cạnh tranh vượt trội.
Những thay đổi chính trong quá trình chuyển đổi IFRS:
-
Thay đổi cách ghi nhận doanh thu, chi phí, tài sản và nợ phải trả
-
Đánh giá lại giá trị tài sản theo giá trị hợp lý thay vì giá gốc
-
Quản lý tài chính dựa trên dữ liệu thời gian thực, không chỉ báo cáo cuối kỳ
-
Tái cấu trúc khoản vay, hợp đồng thuê tài sản, đầu tư tài chính
-
Rà soát toàn bộ chính sách kế toán hiện hành
Việc áp dụng IFRS chiến lược sẽ tạo ra những thay đổi mang tính hệ thống, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh toàn bộ tư duy và cách thức quản trị tài chính.
3. Chiến lược chuyển đổi IFRS: Không chỉ là một dự án, mà là tái thiết
Nhiều doanh nghiệp xem việc chuyển đổi IFRS như một nhiệm vụ bắt buộc hoặc đơn thuần là bài toán kỹ thuật. Đây là một sai lầm chiến lược. Để chuyển đổi IFRS thành lợi thế, doanh nghiệp cần xem đây là cơ hội tái thiết toàn bộ hệ thống tài chính, vận hành và quản trị.
Các bước xây dựng chiến lược chuyển đổi IFRS hiệu quả:
Bước 1: Xác định mục tiêu chuyển đổi
-
Doanh nghiệp cần trả lời: chuyển đổi để làm gì?
-
Niêm yết quốc tế?
-
Gọi vốn từ nhà đầu tư nước ngoài?
-
Nâng cao minh bạch và chuẩn hóa dữ liệu tài chính?
-
Việc xác định mục tiêu rõ ràng sẽ quyết định cách tiếp cận và phạm vi chuyển đổi.
Bước 2: Thành lập Ban chuyển đổi IFRS
-
Gồm đại diện từ: kế toán – tài chính, pháp lý, công nghệ thông tin, kiểm toán nội bộ và ban điều hành.
-
Nên có sự hỗ trợ từ chuyên gia tư vấn IFRS bên ngoài.
Bước 3: Đánh giá chênh lệch giữa VAS và IFRS
-
Phân tích sự khác biệt trong các chuẩn mực kế toán hiện tại so với IFRS.
-
Xác định ảnh hưởng đến báo cáo tài chính, thuế, hợp đồng, tài sản, công nợ,….
Bước 4: Thiết kế lại hệ thống kế toán & công nghệ
-
Tùy chỉnh phần mềm kế toán, ERP để hỗ trợ ghi nhận và báo cáo theo IFRS.
-
Tích hợp dữ liệu từ các phòng ban để tạo dòng dữ liệu xuyên suốt.
Bước 5: Đào tạo đội ngũ nội bộ
-
Trang bị kiến thức IFRS cơ bản cho nhân sự tài chính.
-
Huấn luyện sâu cho nhóm chuyển đổi và kiểm toán nội bộ.
Bước 6: Triển khai thử nghiệm & chuyển đổi chính thức
-
Thực hiện báo cáo song song theo VAS và IFRS trong giai đoạn đầu.
-
Chuyển đổi chính thức khi hệ thống sẵn sàng và đã qua kiểm thử.
4. Những lợi ích lâu dài của chuyển đổi IFRS chiến lược
Khi được triển khai đúng hướng, chuyển đổi IFRS sẽ không chỉ dừng lại ở việc thay đổi báo cáo tài chính, mà mang lại tác động tích cực lâu dài đến toàn bộ doanh nghiệp.
IFRS giúp doanh nghiệp:
-
Tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình
-
Cải thiện khả năng tiếp cận nguồn vốn từ các quỹ đầu tư, ngân hàng quốc tế
-
Ra quyết định tài chính dựa trên dữ liệu chuẩn hóa và khách quan
-
Tái cấu trúc tài chính linh hoạt, phù hợp với mô hình kinh doanh mới
-
Giảm rủi ro kiểm toán, pháp lý và thuế nhờ tính nhất quán
-
Xây dựng thương hiệu tài chính vững mạnh, tạo lòng tin với cổ đông
5. Những thách thức thường gặp và cách vượt qua
Chuyển đổi IFRS là một hành trình dài và phức tạp, không tránh khỏi các rào cản, đặc biệt trong giai đoạn đầu.
5.1 Thách thức phổ biến:
-
Thiếu nhân sự có kiến thức IFRS
-
Hệ thống phần mềm chưa đáp ứng yêu cầu mới
-
Khó khăn trong thay đổi tư duy lãnh đạo và nhân viên
-
Chi phí đầu tư ban đầu lớn
-
Lo ngại về ảnh hưởng đến kết quả tài chính khi ghi nhận theo IFRS
5.1 Cách giải quyết:
-
Chia nhỏ giai đoạn chuyển đổi, không làm tất cả cùng lúc
-
Đào tạo liên tục và truyền thông nội bộ để tạo sự đồng thuận
-
Hợp tác với đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để giảm rủi ro sai sót
-
Tận dụng công nghệ để chuyển đổi linh hoạt và nhanh chóng
6. Vai trò của lãnh đạo trong chiến lược chuyển đổi IFRS
Một chiến lược chuyển đổi IFRS thành công luôn có sự cam kết mạnh mẽ từ ban lãnh đạo. Sự thay đổi này không chỉ diễn ra ở phòng kế toán, mà liên quan đến toàn bộ doanh nghiệp: chiến lược, mô hình kinh doanh, quản trị rủi ro, báo cáo và quản lý hiệu suất.
Lãnh đạo cần:
-
Cam kết và dẫn dắt: IFRS cần được coi là chiến lược trọng điểm.
-
Phối hợp liên phòng ban: Không để tài chính – kế toán “đơn độc”.
-
Chủ động giao tiếp với cổ đông, đối tác về lợi ích và kế hoạch chuyển đổi.
7. IFRS và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp
Một trong những yếu tố cốt lõi của phát triển bền vững là minh bạch tài chính và trách nhiệm với cổ đông. Chuẩn mực IFRS chính là nền tảng để xây dựng một hệ thống tài chính có khả năng thích ứng, kiểm soát và báo cáo hiệu quả theo các chuẩn mực toàn cầu.
IFRS thúc đẩy ESG và phát triển bền vững:
-
Hỗ trợ báo cáo ESG minh bạch – một yêu cầu đang ngày càng phổ biến từ nhà đầu tư
-
Giúp doanh nghiệp tích hợp rủi ro tài chính và phi tài chính trong chiến lược dài hạn
-
Củng cố niềm tin từ cộng đồng, khách hàng và đối tác
Kết luận
Chiến lược chuyển đổi IFRS không chỉ là nhiệm vụ của bộ phận kế toán, mà là một quyết sách chiến lược định hình tương lai tài chính và vận hành doanh nghiệp. Việc tái cấu trúc tài chính thông qua IFRS mang lại lợi ích toàn diện: từ minh bạch, tăng trưởng đến phát triển bền vững.
Hãy coi IFRS chiến lược là cơ hội để xây dựng nền tảng tài chính vững chắc, nâng tầm doanh nghiệp, và chuẩn bị sẵn sàng cho những bước tiến lớn hơn trong thị trường toàn cầu.
VITALITY CONSULTING PRACTICES GROUP
🏨 Địa chỉ: Tòa nhà Thiên Phước lầu 6, 244 Cống Quỳnh, Phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1, TP.HCM.
☎️ Hotline: 0907 190 426 – 0904 311 606
📮 Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=100091570474264
